Fundacja Haeredita Sancti Jacobi

SANKTUARIA

Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej

Zakon dominikański znany jest ze szczególnego kultu do Matki Bożej i nabożeństwa różańcowego. Również i w tym kościele czczony jest wizerunek Maryji z Dzieciątkiem Jezus, nazwany Matką Bożą Różańcową. Z tym maryjnym kultem związane było działające od 1597 roku Sandomierskie Bractwo Różańcowe. Obraz pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku. Wzorowany jest na częstochowskim wizerunku Czarnej Madonny. Przeniesiony został tu z nieistniejącego drugiego sandomierskiego kościoła dominikanów – Marii Magdaleny. Otoczona jest ona licznymi różańcami pozostawionymi przez mieszkańców miasta.

Kaplica zbudowana została w XVII wieku w stylu wczesnobarokowym i początkowo poświęcona była św. Walentemu, a ze względu na fundatorów nazywana Kaplicą Roszkowskich. Obecnie kaplica ta jest także wykorzystywana jako kaplica Najświętszego Sakramentu z tabernakulum. Współczesny wygląd kaplicy nabrał cech secesyjnych za sprawą Karola Frycza. Wejście do kaplicy jest zazwyczaj zamknięte ozdobną, kutą kratą z 1910 roku autorstwa W. Wierzchowskiego. Nad wejściem do kaplicy znajdują się herby m.in.: Sandomierza, województwa sandomierskiego, Polski, Roszkowskich). Witraże w kaplicy nawiązują do kultu maryjnego w Polsce (m.in.: Matki Bożej Częstochowskiej – Królowej Polski, fragment Bogurodzicy) wykonane zostały w pracowni witraży Gabriela Żeleńskiego. Malowidła przedstawiają aniołów z kadzidłami oraz motywy roślinne. Dekoracja kaplicy wykonana została w latach 1907–1910.



Sanktuarium Błogosławionego Sadoka i 48 Towarzyszy Męczenników

Boczna kaplica Męczenników Dominikańskich została zbudowana w 1603–1606 roku w stylu późnorenesansowym (wzorowana jest na wawelskiej kaplicy zygmuntowskiej), z fundacji generała artylerii Zygmunta III Wazy Teofila Szembeka z Reichenbachu. Znajduje się w niej rokokowy ołtarz z 1642 roku męczeństwa Braci Dominikanów. Centralną częścią ołtarza jest malowidło Karola de Prevota – którego obrazy znajdują się w katedrze lub Pana Jaskulskiego Malarza. Przedstawia ono dominikanów z palmami w dłoniach. Z boku kaplicy malowidło przedstawiające najazd kozacko-siedmiogrodzki oraz kamienna (piaskowcowa) tablica nagrobna fundatorki świątyni przeniesiona tu w 1871 roku przez ks. Melchiora Bulińskiego. Wejście do kaplicy zamknięte jest ufundowaną przez tego księdza kutą, niską kratą.

Kaplica upamiętnia wydarzenia z 1259 lub 1260 roku (zależy od źródła), z czasu II najazdu mongolskiego na Polskę, kiedy to konwent został zaatakowany przez wojska mongolsko-tatarskie. Męczeńską śmierć – według tradycji 2 lutego 1260 roku – poniósł przeor klasztoru Sadok, współbracia w liczbie 48 oraz liczni sandomierzanie, którzy schronili się w kościele (inna data zima 1259 roku). Od tamtych wydarzeń, kościół stał się miejscem kultu zamordowanych braci dominikanów.